۸ خاصیت شگفت انگیز اوره آهسته رهش 

چرا اوره آهسته رهش:

با توجه به افزایش سرسام آور هزینه‌های دامداری و همچنین عدم همخوانی قیمت محصولات تولیدی دام با هزینه‌های تولید، باید نسبت به کاهش هزینه و صرفه جویی در سرمایه مصرفی اهمیت بیشتری قائل شد. اوره آهسته رهش در این زمینه می‌تواند راهگشا باشد. با توجه به این که نزدیک به ۸۰ درصد هزینه‌های دامداری مربوط به تغذیه است، یافتن راهی برای کاهش هزینه این بخش اولویت دارد. اوره آهسته رهش می‌تواند جایگزین بخشی از کنجاله سویا به عنوان منبع پروتئین جیره شود، در نظر داشته باشید که پروتئین گران‌ترین بخش خوراک دام را در جیره تشکیل می‌دهد، و صرفه جویی در این بخش، موجب کاهش قابل توجه هزینه جیره می‌شود.

اوره در شکمبه نشخوارکنندگان به پروتئین میکروبی تبدیل می‌شود و به این ترتیب بخشی از نیاز پروتئینی دام را برطرف می‌کند. اما به دلیل آزادسازی سریع اوره خام، آمونیاک می‌تواند از شکمبه به خون نشت کند و باعث ایجاد اختلالات متابولیکی متعدد و مخصوصا مشکلات تولیدمثلی شود. به همین دلیل استفاده از اوره آهسته رهش که آزادسازی را به صورت مستمر و ذره ذره انجام می‌دهد، رواج یافته است.

برای آشنایی بیشتر با اوره آهسته رهش می‌توانید مقاله اوره آهسته رهش چیست؟ را مطالعه نمایید.

استفاده از اوره آهسته رهش علاوه بر کاهش هزینه مزیت‌های مختلفی دارد که در زیر به تشریح آن می‌پردازیم:

۱- افزایش تولید پروتئین میکروبی در مقایسه با اوره معمولی

پروتئین میکروبی یکی از با کیفیت‌ترین منابع پروتئینی محسوب می‌شود. چراکه دام ها به خصوص گاوهای شیری به صورت طبیعی و حتی قبل از اهلی شدن به دست انسان از آن استفاده می‌کردند، بنابراین کاملا با آن سازگار بوده، و به راحتی در متبولیسم خود از این پروتئین استفاده می‌کنند. میکروب‌های شکمبه برای تولید پروتئین نیاز به آمونیاک و کربوهیدرات دارند. با همزمانی دسترسی میکروب ها به این دو ماده می‌توان تولید پروتئین میکروبی را به مقدار چشمگیری افزایش داد، به همین دلیل اوره آهسته رهش نسبت به اوره معمولی تولید پروتئین میکروبی را افزایش می‌دهد. چرا که با آزادسازی مستمر، موجب دسترسی همزمان میکروب‌ها به کربوهیدرات و آمونیاک می‌شود و از هدر رفتن نیتروژن جلوگیری می کند.

 

۲- حفظ تولید شیر در شرایط جایگزینی با کنجاله سویا

پروتئین یکی از اجزای مهم تشکیل دهنده شیر است، به طوری که مقدار ماده خشک شیر به مقدار قابل توجهی تحت تاثیر آن قرار دارد. به همین دلیل گاوشیری نیازهای پروتئینی ویژه‌ای دارد، که باید برآورده شود. با توجه به توالی اسیدآمینه کنجاله سویا، این کنجاله به عنوان منبع اصلی پروتئین جیره در نظر گرفته می‌شود، اما همانطور که گفته شد پروتئین میکروبی کیفیت بالایی دارد بنابراین جایگزینی اوره آهسته رهش با بخشی از کنجاله سویا تاثیر منفی در تولید شیر ندارد.

 

۳. حفظ سلامت گاو و کاهش غلظت آمونیاک خون در شرایط جایگزینی با اوره معمولی

همانطور که قبلا اشاره شد اوره معمولی در شکمبه به سرعت تجزیه می‌شود، به همین دلیل مقدار آمونیاک در شکمبه به صورت ناگهانی افزایش می‌یابد. این مقدار آمونیاک بیش از توانایی میکروب‌های دستگاه گوارش دام برای تولید پروتئین است، به همین دلیل مقداری از آن از دیواره شکمبه به بیرون نشت می‌کند، اگرچه میکروب‌های شکمبه به آمونیاک نیاز دارند، اما این ماده خارج از شکمبه ماده ای سمی است که مقدار اضافی آن توسط کبد خنثی و دفع می‌شود. اگر مقدار آمونیاک ناگهان افزایش یابد در بدن تجمع می‌یابد و مشکلات متابولیکی متعددی را ایجاد می کند که از آن جمله می توان به اختلالات تولیدمثلی اشاره کرد.

مشکلاتی نظیر: تاخیر در آبستنی و در موارد شدیدتر جذب جنین یا سقط که کاهش تولید شیر در دامداری را به دنبال دارد.

 

۴. اقتصادی تر کردن جیره در شرایط جایگزینی با کنجاله سویا

مقدار  پروتئین تولیدی اوره آهسته رهش حدود ۴ تا ۵ برابر مقدار پروتئین کنجاله سویا است، به عبارت دیگر می توان به جای ۴کیلو کنجاله سویا یک کیلو اوره آهسته رهش استفاده کرد و به همان مقدار پروتئین دست یافت. برای دریافت اطلاعات بیشتر می‌توانید این مقاله را مطالعه نمایید.

این دلیل اقتصادی تر بودن اوره آهسته رهش نسبت به منابع پروتئینی دیگر مثل کنجاله سویا می‌باشد. از آنجا که مقدار نیتروژن غیرپروتئینی اوره آهسته رهش بسیار زیاد است، باکتری‌های نشخوارکنندگان را قادر می‌سازد تولید پروتئین میکروبی را با کارایی زیادی بالا ببرند.

جدول زیر توجیه اقتصادی استفاده از اوره آهسته رهش در خوراک دام را نشان می‌دهد:

 

۵. فرصت بهینه سازی خوراک با ایجاد فضای خالی در جیره

اشاره کردیم که مقدار پروتئین خام اوره آهسته رهش حدودا ۴ برابر کنجاله سویا است. با استفاده از اوره آهسته رهش در جیره دام، فضای خالی در جیره به وجود می‌آید که جیره نویسان می‌توانند از آن برای بهینه سازی جیره خود استفاده کنند.

جدول زیر دو جیره برای گاو شیری و گاو گوشتی با استفاده از اوره آهسته رهش و کنجاله سویا را نشان می دهد.

 

۶. ارتقای سلامت کبد با کاهش نیاز تبدیل آمونیاک به اوره

کبد مرکز متابولیسم بدن است و کارهای مختلفی انجام می‌دهد مثل ذخیره مواد مختلف مانند آهن و ویتامین‌ها ب) ساخت مواد مختلف مانند لیپو پروتئین و گلیکوژن ج) تنظیم فرایندهای بدن با تولید و ترشح هورمون مانند ساخته شدن گلبول‌های قرمز خون د) خنثی کردن و دفع مواد سمی مانند آمونیاک و..

افزایش بیش از حد آمونیاک، خارج از توانایی خنثی سازی کبد است که میتواند از کار افتادگی کبد را به دنبال داشته باشد. در انصور متابولیسم های بسیاری مختل می‌شود و اختالالات متابولیکی متعدد بروز می‌کند.

 

۷. کاهش دفع نیتروژن به محیط زیست

نیتروژن مصرف نشده در بدن دام از طریق ادرار و مدفوع دفع می شود. نیتروژن همان قدر که برای انسان‌ها و سایر جانداران مفید است، می‌تواند برای محیط زیست آسیب‌زا باشد. نیتروژن اضافی وارد آب‌های زیرزمینی می‌شود. و در واکنش با آب اسید نیتریک تولید می‌کند، همچنین به آب‌های سطحی مانند دریاچه‌ها می‌رسد و جلبک‌ها از آن تغذیه کرده و رشدشان افزایش میابد و سطح آب را می پوشانند و از  رسیدن نور و مواد مختلف به جانوران آبزی جلوگیری می‌کنند. همچنین جلبک‌ها شکوفه‌های مضری را تولید می‌کنند که سرطان‌زا هستند و حیات آبزیان و انسان را به خطر می اندازند.

 

۸. کاهش مصرف انرژی برای دفع نیتروژن اضافی

سلول‌های بدن برای ادامه بقا به پایداری محیط وابسته هستند که این مستلزم تامین مواد مورد نیاز و دفع مواد زائد است. مواد دفعی نیتروژن دار جزء مواد سمی می‌باشند که باید از سلول ها دور شوند. موجودات خشکیزی به منظور حفظ آب بدن باید مواد دفعی را قبل از دفع تغییر دهند، که این خود باعث افزایش انرژی مصرفی برای دفع می‌شود. اوره آهسته رهش نسبت به اوره معمولی بازدهی بسیار بالاتری در تولید پروتئین دارد، بنابراین مقدار مواد دفعی کمتری داشته و در نتیجه هزینه و انرژی دفع مواد نیتروژن دار را کاهش می دهد.

 

برای آشنایی با اوراس،‌اوره آهسته رهش تولید شده در گروه اطلس اینجا را مطالعه نمایید.