در این مقاله قصد داریم به بررسی تاثیر استفاده از اوره دامی یا اوره آهسته رهش بر عملکرد گوسفند بپردازیم:
یکی از عوامل اصلی محدود کننده مصرف علوفههای بیکیفیت، نیتروژن پایین آنها است. بنابراین تهیه مواد مغذی کافی به ویژه انرژی و پروتئین برای نشخوارکنندگانی که از این منابع استفاده میکنند، اغلب مشکل است. کمبود مواد مغذی در علوفه بیکیفیت نیز بر تامین مواد مغذی برای رشد میکروارگانیسمهای شکمبه تأثیر میگذارد و منجر به کاهش سرعت هضم شکمبهای این علوفهها میشود. این به نوبه خود باعث کاهش مصرف خوراک و عملکرد حیوان میشود.
تامین نیتروژن کافی برای میکروارگانیسمهای شکمبه برای افزایش قابلیت هضم کربوهیدرات و تولید پروتئین میکروبی بسیار مهم است. بنابراین، برای دستیابی به عملکرد مطلوب، تهیه مکملهای نیتروژن مناسب در مناطقی که بخش قابل توجهی از جیره نشخوارکنندگان را علوفه بیکیفیت تشکیل میدهد، مهم است. یکی از خصوصیات نشخوارکنندگان توانایی استفاده از منابع نیتروژن غیر پروتئینی برای سنتز پروتئین میکروبی در شکمبه است. نیتروژن غیر پروتئینی (عمدتاً اوره) به دلیل قیمت پایین در هر واحد نیتروژن در مقایسه با سایر منابع پروتئین واقعی، به عنوان جایگزینی برای بخشی از پروتئین واقعی در نظر گرفته میشود.
مشکل استفاده از اوره معمولی هیدرولیز سریع آن در شکمبه و تبدیل آن به آمونیاک است. بیشتر آمونیاک شکمبه وارد جریان خون میشود و اثرات مخربی از کاهش مصرف خوراک و عملکرد حیوان تا مرگ در اثر مسمومیت با آمونیاک ایجاد میکند.
پس چاره چیست؟
اوره دامی فرآوری شده یا اوره آهسته رهش میتواند با کاهش سرعت آزادسازی نیتروژن و بهبود هزینههای خوراک، مسمومیت با آمونیاک و هدر رفتن نیتروژن را کاهشدهد. بنابراین، مطالعات بسیاری در جهت بررسی اثرات اوره دامی و مقایسه آن با جیرههای بدون اوره یا حاوی اوره معمولی در بره های پرواری تغذیه شده با علوفه کم کیفیت انجام شدهاست. نتایج یافته های این پژوهشها نشان دادهاست که استفاده از مکمل تغذیه ای اوره آهسته رهش تولید شده در جیرههای غذایی بره پرواری در مقایسه با اوره معمولی سبب بهبود هضم و تخمیر مواد مغذی، تعادل نمودن سنتز پروتئین میکروبی و فعالیت آنزیمی و کاهش فعالیت پروتئازی شکمبه گردید.
در پژوهشهای انجام شده اوره دامی باعث کاهش غلظت استات میشود. در مقایسه با اوره معمولی استفاده از اوره آهسته رهش در جیره غذایی گوسفند باعث افزایش عمق غدد معدهای ، کاهش ضخامت طبقه زیر مخاطی و نیز کاهش ضخامت طبقه عضلانی و بهبود گوارش پذیری ماده خشک و آلی مصرفی و فعالیت عمده آنزیم های فیبرولایتیک شد. همچنین استفاده از اوره دامی آهسته رهش هزینههای خوراک دام را به شکل محسوسی کاهش خواهد داد.
برندهای مختلف اوره دامی با هدف تامین مداوم نیتروژن در شکمبه ساخته میشوند. با این حال، برخی از این محصولات به دلیل کیفیت پایین ممکن است شکمبه را بدون تبدیل به آمونیاک ترک کند و عملکرد آنها را برای تولید پروتئین میکروبی کاهش دهد. از این رو، منابع مختلف اوره دامی ممکن است اثرات متفاوتی داشته باشند. اوراس با داشتن پشتوانه علمی و تحقیقات متعدد انجام شده در فارمهای صنعتی مختلف یک منبع مطمئن برای تامین نیتروژن مورد نیاز دام میباشد.
یکی از نکات بسیار مهم در خرید اورهدامی دقت کردن به مدت زمان رهش نیتروژن در شکمبه میباشد. طبق آزمایشهای متعدد انجام شده در آزمایشگاههای معتبر دانشگاههای کشور مدت زمان تجزیه اوراس در محیط شکمبه ۸ ساعت میباشد. این بدین معنی است که دام میتواند تا ۸ ساعت بعد از مصرف اوره آهسته رهش میزان استانداردی از نیتروژن را در اختیار داشته باشد. با توجه به آهسته بودن این فرایند به هیچوجه مسمومیت آمونیاکی رخ نخواهد داد. در صورتیکه اوره خام در مدت زمان زیر پنج دقیقه آزاد شده و در زمان کوتاهی میزان بسیار زیادی نیتروژن در شکمبه آزاد میکند که موجب بروز مسمومیت آمونیاکی و حتی مرگ دام خواهد شد.
