حفظ بازدهی و تولید در مرغ‌های تخم‌گذار بالغ

از نظر اقتصادی حفظ تولید در مرغ‌های تخم‌گذار بالغ بسیار مهم است. روش تو لک‌بری روشی سنتی است که برای حفظ بازدهی این مرغ‌ها استفاده می‌شود اما این روش از نظر سلامت و رفاه به سود مرغ نیست. دادن پروبیوتیک به مرغ نیز روشی است که بدون تو لک‌بری به حفظ تولید مرغ کمک می‌کند.
برای موفقیت اقتصادی، مرغ‌های تخم‌گذار بالغ نیازمند پارامترهای قوی می‌باشند که درصد تخم‌گذاری را به ۸۰ درصد یا بیشتر ، شاخص مصرف را به کمتر از ۲.۱۵ و مرگ و میر را به کمتر از ۵ درصد برساند. یکی از راه‌حل‌ها، بهبود وضعیت خوراک در مرغ‌های تخم‌گذار است. تمایل به استفاده از پروبیوتیک‌ها به این منظور افزایش یافته است زیرا پروبیوتیک‌ها می‌توانند به عملکرد موثر روده کمک کنند که در مرغ‌های تخم‌گذار پیرتر مهم است. پروبیوتیک‌ها به شیوه‌های مقابل در مرغ‌های تخم‌گذار عمل می‌کنند: جلوگیری از رشد پاتوژن در دستگاه گوارش، افزایش ارتفاع پرزهای مخاطی و عمق حفره‌های روده بزرگ، افزایش فعالیت آنزیم هضم و افزایش شکل‌گیری پادتن‌ها.

مولفه سازنده

جدول ۱: ترکیب خوراک

گندم نرم                             ۱۷.۸۴۹

تریتیکال                              ۳۵.۰۰۰

ذرت                                  ۱۰.۰۰۰

کنجاله آفتابگردان                    ۶.۰۰۰

کنجاله سویا                        ۱۵.۹۷۱

سنگ آهک                           ۹.۵۹۶

روغن سویا                            ۳.۸۹۰

نمک                                    ۰.۳۴۶

کولین کلراید                           ۰.۰۷۰

دی ال متیونین                        ۰.۰۷۹

ترکیب ویتامین و مواد معدنی       ۰.۲۵۰

جدول ۲: ترکیب خوراک ارزیابی و بررسی شده (گرم بر کیلوگرم)

ویژگی خوراک                         ارزیابی                کنترل بررسی کلوستات بررسی شده

انرژی متابولیسمی(kcal/kg)     ۲۷۳۰.۰۰ –                              –

(MJ/kg)                                 ۱۱.۴۲-                               –

پروتئین خام                              ۱۶۷.۰

۱۶۸.۴

۱۶۶.۱

چربی ها

۵۴.۱

۵۳.۱

۵۱.۲

فیبر خام

۳۳.۴

۳۲.۷

۳۳.۴

خاکستر

۲۵.۱

۲۵.۳

۲۵.۰

کلسیم

۳۹.۰

–

–

مجموع فسفر

۵.۴

–

–

میانگین فسفر

۳.۴

–

–

سدیم

۱.۵

–

–

کلرین

۳.۲

–

–

لیزین

۷.۵

–

–

متیونین

۳.۵

–

–

متیونین+سیستوئین

۶.۶

–

–

تریپتوفان

۲.۱

–

–

ترئونین

۵.۹

–

–

توانایی پروبیوتیک کلوستات بر حفظ بازدهی و تولید مرغ‌های تخم‌گذار در دپارتمان علوم طیور دانشگاه الشتین لهستان مطالعه شد و آزمایش‌هایی در این زمینه انجام شد. کلوستات یک پروبیوتیک با پایه باسیلوس سوبتیلیس است که در سال ۲۰۱۵ مجوز استفاده برای طیور تخم‌گذار و گوشتی را از کمیسیون اروپا دریافت کرد. این قانون برای استفاده در همه نوع مرغ مورد تایید قرار گرفت (مرغ‌های تخم‌گذار، مرغ‌های مادر، مرغ‌های گوشتی، بوقلمون و طیور کوچک‌تر). کمیسیون اروپا تشخیص داد که این پروبیوتیک می‌تواند رشد را افزایش دهد و برای سلامت طیور،انسان و محیط زیست بی خطر است.

آزمایش

مرغ‌های تخم‌گذار لوهمن قهوه‌ای که سن آن‌ها ۵۲ هفته بود از یک گله تجاری انتخاب شدند و به مدت ۲۰ هفته، یعنی تا سن ۷۲ هفتگی‌شان، از خوراک‌های نرم دارای گندم، تریتیکال، ذرت و سویا تغذیه کردند(جدول ۱). در طول چهار هفته اول، همه مرغ‌ها، خوراک تجاری یکسانی خوردند و برای ۱۶ هفته‌ی بعدی (یعنی سن ۵۷ تا ۷۲ هفتگی) آزمایش‌ها آغاز شد(جدول ۲). دو دسته آزمایش در این مرغ‌ها صورت گرفت: گروهی که خوراک آن‌ها تحت کنترل بود و گروه کلوستات ۵۰۰ گرم در هر تن از خوراک، که معادل ۷.۵ X 108 cfu/kg است. دو مرغ تخم‌گذار در یک قفس قرار داده شدند و ۴ قفس یک گروه را تشکیل می‌دادند. در هر آزمایش ۹ گروه و در کل ۷۲ مرغ تخم‌گذار قرار داشت.

جدول ۳: تاثیر کلوستات بر فرآورده‌های تخم‌مرغ (بر حسب درصد) در مرغ‌های تخم‌گذار با سن بالاتر از ۷۲ هفته

دوره آزمایشی

درمان

–

(هفته ها)

بررسی

کلوستات

۱->4

۸۵.۹۵

۸۸.۷۳

۵->8

۸۳.۶۳

۸۷.۷۵

۹->12

۷۹.۳۷a

۸۶.۰۶b

۱۳->16

۷۶.۶۹a

۸۳.۰۴b

۰->16

۸۲.۵۱

۸۶.۴۱

جدول ۴: تاثیر کلوستات بر حجم تخم‌مرغ

دوره آزمایشی

درمان

–

(هفته ها)

بررسی

کلوستات

۱->4

۵۴.۴۳

۵۶.۹۱

۵->8

۵۴.۰۹

۵۷.۰۰

۹->12

۵۱.۸۱a

۵۵.۹۱b

۱۳->16

۴۹.۹۳a

۵۴.۲۲b

۰->16

۵۳.۵۷

۵۶.۱۹

پژوهشگران دانشگاه الشتین شش پارامتر اصلی عملکرد را اندازه گیری کردند.

نتایج

طیور در هر دو گروه آزمایشی، عملکرد خوبی داشتند و سلامت آن‌ها خوب بود. در گروه تحت کنترل هیچ مرگی گزارش نشد و در گروه پروبیوتیک هم فقط دو مرغ (یعنی ۰.۰۳ درصد) مردند. در طول آزمایش در وزن مرغ‌ها تغییر بسیار کمی اتفاق افتاد: مرغ‌های تحت کنترل ۳۲ گرم و مرغ‌های پروبیوتیک ۳۸ گرم افزایش وزن داشتند.
تولید تخم‌مرغ با درمان پروبیوتیک بهبود یافت و این بهبود به ویژه در ۹ تا ۱۶ هفتگی چشمگیر شد. در هفته شانزدهم آزمایش، بهبود مرغ‌های تخم‌گذار به ۳.۹ درصد رسید. افزایش تولید تخم‌مرغ با افزایش جرم تخم‌مرغ همراه بود (جدول ۴). میزان غذای وروردی در طول آزمایش به میزان کافی و مرتب بود و اثر درمانی در آن وجود نداشت (جدول ۵).
مقایسه تولید تخم‌مرغی که با کلوستات بهبود یافته بود و تولید تخم‌مرغی که با کنترل خوراک اصلاح شده بود نشان می‌دهد که شاخص مصرف (گرم خوراک/گرم تخم مرغ) در آزمایش با پروبیوتیک کمتر است. در هر دوره تمایل بر این بود که شاخص مصرف کاهش یابد (جدول ۶). داده‌ها از شاخص مصرف و تولید تخم‌مرغ حاکی از مزایای اقتصادی بسیار کارآمد استفاده از پروبیوتیک با بهره ۸.۲ است.
پارامترهای گوناگون دیگری نیز در کیفیت تخم مرغ مورد مطالعه قرار گرفت. خلاصه نتایج آن در جدول ۷ نشان داده شده است. کلوستات می‌تواند تعداد تخم‌مرغ های تولید شده را افزایش دهد که ویژگی اقتصادی مهمی است. پارامترهای مختلف کیفیت تخم‌مرغ بین هر دو گروه تفاوت چندانی نداشت اما گروه پروبیوتیک روند بالاتری داشتند.
جدول ۵: دوره آزمایشی خوراک ورودی مرغ‌تخم گذار بیشتر از ۱۶ هفته‌ای

دوره آزمایشی

درمان

–

(هفته ها)

بررسی

کلوستات

۱->4

۱۱۱.۷

۱۱۵.۸

۵->8

۱۱۰.۹

۱۱۱.۱

۹->12

۱۰۹.۳

۱۱۲.۲

۱۳->16

۱۱۷.۵

۱۱۲.۶

۰->16

۱۱۲.۶

۱۱۲.۹

جدول ۶: تاثیر کلوستات بر شاخص مصرف (گرم خوراک/گرم تخم مرغ)

دوره آزمایشی

درمان

–

(هفته ها)

بررسی

کلوستات

۱->4

۲.۱۱۹

۲.۰۷۱

۵->8

۲.۱۴۳

۱.۹۸۲

۹->12

۲.۲۹۳

۲.۰۳۴

۱۳->16

۲.۵۳۷

۲.۱۲۷

۰->16

۲.۱۵۴

۲.۰۴۰

آنالیز دقیق‌تر داده‌ها، در مورد مصرف بهبود یافته غذا از طریق افزودن پروبیوتیک اطلاعاتی را می‌دهد (جدول ۸). اساساٌ تولید تخم‌مرغ در گروه پروبیوتیک بیشتر بوده است. به علاوه، میزان سطح کیفیت پوسته، زرده و سفیده نیز افزایش داشته است. این داده‌ها نشان می‌دهند که کلوستات میزان جذب غذا و مصرف را در مرغ‌های تخم‌گذار افزایش می‌دهد که به احتمال قوی به دلیل سلامت بالای روده است.

مزیت اقتصادی موثر

پروبیوتیک کلوستات توانست بهبود مداوم در ویژگی‌های مختلف عملکرد در مرغ‌های تخم‌گذار را نشان دهد و مزیت اقتصادی موثر را با بهره‌ای برابر ۸.۲ اثبات کند. این نتایج در آزمایش‌های دیگری نیز که قبلا بر روی مرغ‌های تخم‌گذار صورت گرفته بود گزارش شده است.

جدول ۷: تعداد تخم مرغ‌ها به ازای هر مرغ و ویژگی‌های کیفی تخم‌مرغ

دوره آزمایشی

درمان

–

بررسی

کلوستات

تعداد تخم مرغ ها به ازای هر مرغ

۹۳.۲۴

۹۷.۶۵

Haugh unit

۹۲.۹۴

۹۳.۹۰

ضخامت پوسته (mm)

۰.۳۳

۰.۳۴

محتوای پوسته(%)

۹.۴۰

۹.۵۹

مقاومت پوسته(N)

۳۲.۱۲

۳۴.۴۰

جدول ۸: تاثیر کلوستات بر مجموع تولید تخم‌مرغ و ویژگی‌های آن

تخم مرغ

درمان

درمان

ویژگی

بررسی

کلوستات

مجموع تولید تخم مرغ

۶۰۵۱.۳

۶۳۶۷.۸

مجموع تولید پوسته

۵۶۸a

۶۰۱b

CaCO3 موجود در پوسته

۵۴۰

۵۷۹

مجموع تولید زرده

۱۵۳۷a

۱۶۲۹b

پروتئین موجود در زرده

۵۰۷

۵۳۷

مجموع تولید سفیده

۲۴۶

۲۶۱

پروتئین موجود در سفیده

۳۹۴۲

۴۱۲۶

مجموع پروتئین تولید شده

۴۳۴

۴۵۴

مرغ‌های تخم‌گذار ۷۰ هفته‌ای که با پروبیوتیک آزمایش شدند تخم‌مرغ‌هایی با وزن بیشتر تولید کردند و هزینه خوراک آن‌ها نیز پایین‌تر بود. پژوهش‌ها نشان می‌دهد که جای دادن یک پروبیوتیک در خوراک مرغ‌های تخم‌گذار، تولید تخم‌مرغ را افزایش و میزان مرگ و میر را کاهش می‌دهد و شاخص مصرف را نیز بهبود می‌بخشد. یکی از فواید احتمالی پروبیوتیک در مرغ‌های تخم‌گذار حفظ حالت طبیعی روده و ایمنی مخاطی است. این فایده پروبیوتیک دلیلی برای افزایش سنتز جرم تخم‌مرغ و همه مواد موجود در آن در گروه مرغ‌های مصرف کننده پروبیوتیک است.
پروبیوتیک کلوستات مولفه‌ای ارزشمند در خوراک مرغ‌های تخم‌گذار است زیرا به مرغ کمک می‌کند تا ارزش‌های غذایی بیشتری را از خوراک خود دریافت کند. پروبیوتیک به حفظ سلامت مرغ کمک خواهد کرد و از لحاظ اقتصادی بهبودی چشمگیر به وجود می‌آورد. به علاوه، کلوستات، پروبیوتیکی است که در اتحادیه اروپا به ثبت رسیده است . به سلامت طیور، انسان و محیط زیست آسیب نمی‌رساند.

منبع:ITPnews