نمک

تعادل الکترولیت‌های جیره اهمیت فراوانی دارد زیرا یون‌ها در طی متابولیسم خود می‌توانند اسیدهای مختلف را تولید یا مصرف کنند. به همین خاطر تعادل اسید و باز در بدن موجود زنده به شدت به تعادل کاتیون آنیون وابسته است. جیره‌هایی با تعادل کاتیون آنیون پایین ایجاد اسیدوز می‌کنند در حالی که جیره هایی با تعادل کاتیون آنیون بالا آلکالوز را باعث می‌شوند. اسیدوز متابولیکی با کاهش مصرف خوراک همراه است و این واضح ترین نشانه‌ی تاثیر آن بر بهره وری است. تعادل الکترولیت‌های جیره ممکن است بر متابولیسم انرژی،آمینو اسید،ویتامین و مواد معدنی هم تاثیر بگذارد. برای مثال قلیائیت بیش از حد جیره ((تعادل کاتیون آنیون ممکن بالا)) ، اکسید شدن لیزین را افزایش می‌دهد که در نتیجه نیاز به لیزین بیشتر می‌شود.

مهم ترین عنصر در ایجاد تعادل کاتیون-آنیون یون سدیم است که عمده ترین راه تامین آن برای بدن مصرف نمک است. همچنین نمک در تامین کلر مورد نیاز بدن نیز نقش اساسی دارد.

سنگ نمک و ویژگی های آن:

سنگ نمک یکی از خوردنی های ضد عفونی کننده به شمار می رود. بسیاری از بیماری های گوارشی که در بین انسان و یا دام ها رایج است، به دلیل میکروب هایی می باشد که در دهانه معده تجمع کرده و به همراه آب و غذا، وارد معده می شوند. اگر نمک از نوع مرغوب به همراه آب و یا غذا برای مصرف دام در نظر گرفته شود، مسلما میکروب هایی که در ورودی معده جمع شده اند را از بین برده و دیگر دام را دچار بیماری هایی گوارشی نمی کند.

فواید و خواص دارویی سنگ نمک برای دام عبارت است از:

• مورد نیاز در سیستم های عصبی و هورمونی
• جذب بهتر و بیشتر اسیدهای آمینه مصرفی
• تقویت عضلات داخلی بدن مثل قلب
• تنظیم کننده حجم مایعات بدن دام و طیور

سنگ نمک دارای منیزیم، کلسیم، پتاسیم و عناصر مفیدی از این قبیل می باشد که ممکن است بخش اعظم آن با تصفیه شدن سنگ نمک و تبدیل آن به نمک خوراکی از بین برود. به همین دلیل استفاده از سنگ نمک طبیعی برای دام و طیور مناسب تر است.

نمک پودری :

آخرین دسته نمک های صنعتی تصفیه نشده از نظر سایز دانه ها، نمک پودری است . به دلیل مصارف و کاربردهای صنعتی زیاد، به این نوع، نمک نرم صنعتی نیز می گویند.کاربرد اصلی این نوع نمک در تولید اسید و دان و نهاده های مرغ و طیور است.

نمک پودری یا نمک نرم صنعتی از نظر ظاهری بسیار شبیه به آرد است. هر چند که بعضا به اشتباه به تمام دانه بندی های ریز، پودر اتلاق می شود؛ اما نمک پودر می بایست عاری از هرگونه دانه های کریستال باشد.

این نمک نسبت به انواع دیگر ارزان تر بوده چرا که نگهداری و حمل و نقل آن دشوارتر است .زیرا با جذب رطوبت بصورت کلوخه در می آید.

نمک صدفی:

آنچه در بازار به نمک صدفی می شناسند در اصل آخرین و کوچکترین سایز دانه بندی قبل از نمک پودری یا نمک نرم صنعتی است. این نوع از نمک، درخشندگی و شفافیت زیادی دارد از این رو به آن نمک صدفی می گویند. نمک صدفی از نظر اندازه و سایز دانه ها به نمک تصفیه شده بسیار شبیه است.

نمک صدفی نمک دانه بندی شده به اندازه ۰.۸ تا ۱.۲ میلیمتر است که پس از هدایت نمک کراشِری یا خرد شده بر روی سرند لرزان ،حاصل می شود این نمک، دانه بندی ای بین ۰.۸ تا ۱.۲ میلیمتر (۸۰۰ تا ۱۲۰۰ میکرون) دارد که بسته به نوع توری های استفاده شده، متغیر است

نمک شکری:

با وجود شباهت اندک دانه های این نمک به شکر به آن نمک شکری می گویند.

نمک شکری از نمک صدفی دانه درشت تر است و احتمال کلوخه شدن آن فوق العاده پایین است.از پرمصرف ترین نمک های صنعتی به شمار میرود.

علاوه بر خوراک دام این نمک در گل حفاری، فرایند نمک سود کردن گوشتها و استفاده در پنیر لیقوان نیز کاربرد دارد.

نمک شیلاتی:

نمک شیلاتی  یا نمک پنیری یا نمک گرانول درشت  یکی از بزرگترین سایزهای نمک  دانه بندی  صنعتی است. معمولا این سایز نمک صنعتی را درکارخانه نمک از طبقه اول یا طبقه دوم سرند های تفکیک  میگیرند.

دلیل نامگذاری نمک شیلاتی استفاده عمده این دانه بندی در صنعت شیلات و همچنین گندزدایی می باشد. البته این تنها یکی از موارد استفاده نمک شیلاتی است. مصارف دیگراین نوع نمک در سختی گیری آب ، احیای رزین های غیر فعال شده، ،صنعت چرم سازی و دباغی ،پنیرسازی و بسیاری از صناعی دیگر می باشد.

نمک شیلاتی معمولا از ۸مش یا ۲.۸میلیمتر درشتر است و گاها  تا۳ مش یا حتی ۷میلیمتر میرسد این نوع نمک  ازنظر ظاهری  شبیه آن است که  مقداری برنج  ونخود و شکرو اندکی حبه قند و ماش را باهم مخلوط کرده باشیم