چکیده
این آزمایش با هدف بررسی تأثیر صفر، ۱۲، ۲۴، ۳۶ و ۴۸ ساعت گرسنگی پس از تفریخ، با و بدون تزریق زیرجلدی ۶/۰ میلیلیتر گلوکوناتکلسیم بر عملکرد تولیدی و توسعه عضله سینه در جوجه گوشتی تا ۲۸ روزگی اجرا شد. گرسنگی پس از تفریخ، مصرف خوراک و افزایش وزن جوجه در دورههای سنی مختلف تا ۲۸ روزگی را به طور معناداری کاهش داد. تزریق گلوکونات کلسیم موجب بهبود صفات عملکردی در جوجه نشد.
طولانیشدن گرسنگی پس از تفریخ تا ۳۶ ساعت باعث افزایش تلفات جوجهها شد. تزریق گلوکوناتکلسیم درصد تلفات جوجههای متأثر از گرسنگی را افزایش داد (۰/۰۵<P). شاخص راندمان اقتصادی با افزایش زمان گرسنگی تا ۳۶ ساعت کاهش یافت و برای جوجههای دریافتکننده گلوکوناتکلسیم کمتر از گروه فاقد تزریق بود. گرسنگی پساز تفریخ تا ۴۸ ساعت تأثیر معناداری بر وزن سینه، وزن عضلات بزرگ و کوچک سینه، ابعاد ظاهری سینه و بافتشناسی سینه در ۲۸ روزگی نداشت ولی وزن استخوان سینه را کاهش داد. نتیجهگیری شد که گرسنگی پس از تفریخ بیش از ۲۴ ساعت، تأثیر منفی بر عملکرد تولیدی جوجههای گوشتی تا ۲۸ روزگی دارد. تزریق زیرجلدی ۶/۰ میلیلیتر گلوکوناتکلسیم، عملکرد تولیدی و توسعه عضله سینه جوجههای گوشتی متأثر از گرسنگی پس از تفریخ را بهبود نداد.
مقدمه
جوجه گوشتی باید پس از تفریخ هر چه سریعتر به آب و خوراک دسترسی پیدا کند (Gonzales et al., 2003b). این امر برای فعال شدن سازوکارهای مرتبط با اشتها، مؤثر مواد موجود در کیسه زرده جوجه ضروری است. (Gonzales et al., 2003b; Khosravinia. 2010).
در شرایط عملی حاکم بر صنعت پرورش طیور، جوجهها از زمان تفریخ تا رسیدن به سالن پرورش ممکن است ۴۸ تا ۷۲ ساعت گرسنه بمانند که این زمان حدود ۴ تا ۵ درصد از عمر آنهاست(Khosravinia, 2010). تأخیر در مصرف آب و مواد مغذی میتواند منجر به تإخیر در رشد و کاهش وزن جوجه در سنین بعدی شود.
در مطالعه (Roberson 2003)، عدم دسترسی جوجههای تازه تفریخشده به خوراک تا ۴۸ ساعت باعث کاهش گوشت سینه و عملکرد جوجههای گوشتی و تأثیر مفنی بر سایر پارامترهای تولیدی در پایان دوره پررورش شد. همچنین تأخیر در مصرف خوراک و آب برای جوجه تازه تفریخشده موجب کاهش واکنش سیستم ایمنی و اختلال در هضم و جذب مواد مغذی در کانال گوارش گردید. مقدار مواد مغذی جذب شده در ساعات اولیه پس از هچ، بر زندهمانی جوجه تا انتهای دوره پرورش مؤثر است (Dibner et al., 1988).
به منظور جلوگیری از تأثیرات منفی گرسنگی پس از تفریخ، روشهای بسیاری برای تأمین مواد مغذی مورد نیاز جوجه در بدو تولد ارائه شده است. تزریق مواد مغذی به داخل تخممرغ برای جنین در حال رشد (Gonzales et al., 2003)، تلفیق هچ و تغذیه در هچری (Van de van & Wagenberg, 2009)، تغذیه در داخل کارتن (Asgari, 2006) و تزریق یا تلقیح مواد مغذی به بدن جوجه (Schaefer et al., 1997)از جمله روشهای تغذیه اولیه جوجه تا قبل از رسیدن به سالن پرورش و دسترسی آن به خوراک و آب، مانع کاهش وزن و تأثیر نامطلوب گرسنگی اولیه بر رشد جوجه در مراحل بعدی میشوند (Asgari, 2006; Khosravian, 2010). هر روش تغذیه اولیه باید ارزان، سریع و قابل اجرا در واحد جوجهکشی باشد.
این آزمایش به منظور بررسی تأثیر تزریق زیرجلدی گلوکونات کلسیم به عنوان منبع گلوکز و کلسیم بر عملکرد تولیدی و توسعه عضله سینه در جوجه گوشتی متأثر از ساعات مختلف گرسنگی پس از تفریخ اجرا شد.