سبد خرید شما خالی است.
سطح نمک در جیره دام و طیور
در بسیاری از مناطق دنیا، تنها منبع آب برای مصرف دام و طیور آب شور است. آب‌های ساحلی ممکن است ۲۰۰ میلی‌گرم در لیتر سدیم داشته باشند که این مقدار در بعضی مناطق، بیشتر هم می‌باشد.
این مسئله‌ای است که باید در فرمولاسیون جیره مورد توجه قرار داد تا اندازه نمک در جیره دام و طیور بیش از حد نشود. با کاهش متوازن نمک در خوراک دام و طیور و عدم استفاده از مواد غنی از نمک (مثل پودر ماهی، آب پنیر، فرآورده‌های خونی) در رژیم غذایی می‌توان مقدار نمک در جیره دام و طیور را کنترل کرد.
عدم توجه به سطح نمک در جیره دام و طیور باعث می‌شود حیوانات برای رفع مسمومیت وارد چرخه‌ای بیهوده شوند که در آن برای دفع نمک اضافی آب شور مصرف کنند و در نتیجه مسمومیت در آنها تشدید و شرایط تحت بالینی ایجاد می‌شود.
در موارد خفیف‌تر، ممکن است اسهال خفیف بروز کند و تا زمانی که این مشکل باقی است، به دلیل از بین رفتن تعادل کاتیون آنیون ، اسهال نیز باقی می‌ماند. در مواردی که مسمومیت نمکی شدید است، اگر آب شور استفاده شود مثل این است که بخواهید عطش خود را با آب دریا برطرف کنید.
نقش میزان کنترل‌شده نمک در رشد و سلامت دام و طیور
تغذیه حیوانات تازه بدنیا آمده و جوجه‌های تازه از تخم خارج شده، با جیره‌های غنی از سدیم و کلر ممکن است آنها را در معرض مسمومیت نمکی قرار دهد؛ زیرا ممکن است آنها نحوه مناسب آب نوشیدن را یاد نگرفته باشند.
برای پیشگیری از این مشکل استفاده از آبخوری‌های فنجانی نسبت به آبخوری‌های نیپل بهتر است، اما استفاده از آبخوری‌های نیپل در صورتی که با تنظیم فشار و چکه کردن نیپل‌ها حیوانات متوجه منبع آب شوند، توصیه می‌شود.
اگر بتوانیم با کنترل سطح نمک در جیره دام و طیور از مسمومیت خفیف نمکی جلوگیری کنیم، نمک یک افزودنی رشد ارزان برای همه گونه‌های دام و طیور خواهد بود که موجب خوش خوراکی جیره هم می‌شود.
در جایی که حیوانات مستعد اسهال هستند، نمک در آبکی شدن مدفوع مشارکت می‌کند، اما اگر با میکروب‌های بیماری‌زا همراه نباشد رشد و تولید را مختل نمی‌کند.
وجود نمک کافی در تغذیه حیوانات مولد نیاز گاوهای آماده زایش که خوراک کمی مصرف می‌کنند را برآورده می‌کند و خوش خوراکی جیره گاوهای شیرده را افزایش می‌دهد.
برخلاف گاوها، مرغان تخمگذار باید با مقدار مناسب نمک تغذیه شوند تا نیاز کلر آنها تامین شود و علاوه بر آن از یک منبع سدیم دیگر بدون کلر (مثل جوش شیرین) استفاده شود تا نیاز سدیم نیز برآورده شود.
منابع تأمین سطح نمک در جیره دام و طیور
پودر ماهی، آب پنیر و مشتقات آن و محصولات حاصل از خون مواد غنی از سدیم و کلر هستند. در حقیقت ترکیبی از این مواد برای ارزان کردن جیره‌های گران قیمت موجب تامین سدیم و کلر بیش از نیاز می‌شود.
هنگامی‌که مقدار نمک در جیره دام و طیور بر اساس این مواد تنظیم می‌شود دسترسی به آب بدون نمک برای حیوانات جوان بسیار ضروری است. بنابراین در صورتی که تنها منبع آب در دسترس، آب شور است نباید از این مواد در جیره دام و طیور استفاده شود.
پلاسما ممکن است بیش از ۵ درصد سدیم و ۲ درصد کلر داشته باشد درحالی که پودرماهی از هرکدام بیش از یک درصد ندارد. به طورمشابه پودر خون نیز دارای تراکم نمکی مانند پودر ماهی است. توجه به میزان نمک در هر یک از این مواد هنگام استفاده در جیره دام و طیور اهمیت دارد.
ماده دیگری که معمولا در جیره دام و طیور استفاده می‌شود (حتی در سوپراستارتر جوجه‌های گوشتی) «آب‌پنیر» است که حدود یک درصد سدیم و یک ونیم درصد کلر دارد.
آب‌پنیر بدون لاکتوز (عمدتا یک منبع پروتئین) و دیگر محصولات آب‌پنیر (دارای لاکتوز) میزان بیشتری سدیم و کلر دارند و این بستگی به درجه پروتئین و تراکم خاکستر جمع شده در طی مراحل فیلتراسیون دارد.
نمک ماده‌ای مهم در حیات و باوروی دام و طیور
سدیم و کلر دو ماده ضروری برای حیات و باروری در دام و طیور هستند. اهمیت نمک در جیره غذایی دام و طیور به دلیل برخورداری از مقادیر قابل توجهی سدیم و کلر و قیمت ارازان دارد منبع مهمی برای تأمین این دو ماده مورد نیاز دام و طیور می‌باشد.
برای مناطقی که آب شیرین وجود ندارد، کنترل سطح نمک در جیره دام و طیور بسیار مهم است. تعادل صحیح در میزان نمک مصرفی از طریق آب و خوراک می‌تواند باعث بهبود باروری و کاهش اسهال شود.
ترجمه شده در تیم تحقیق و توسعه گروه اطلس
نوشته شده توسط دکتر آیونیس
برگرفته شده از مجله بین المللی NET. WATTAG
